Welke schaker denkt niet met weemoed terug aan de roemruchte jaren waarin Bobby Fischer de schaakwereld op zijn kop zette? Wie herinnert zich nou niet de periode Anatoly Karpov en de alom bekende matches met zijn grote rivaal Victor Kortsnoj om het wereldkampioenschap van de FIDE? En de daarop volgende tweestrijd en matches tussen Karpov en Kasparov? Op de Duitse televisie werden partijen live becommentarieerd door Vlastimil Hort. In Nederland besteedde Hans Böhm aandacht aan dit alles met het programma Man en Paard. En één man was 'er altijd bij'. Deed elke week - in sommige periodes haast elke dag - verslag van de schaakgebeurtenissen in de wereld: ... Lex Jongsma, 40 jaar schaakjournalistiek medewerker voor De Telegraaf (Zo begint de aankondiging van het schaakfestival op de website van Bloemendaal SV, RN)
Het werd een dag om niet te vergeten! Lex Jongsma werd in het zonnetje gezet, vooral voor zijn verdienste als schaakjournalist, maar ook werd vermeld zijn vermakelijke commentaar en voordrachtkunst bij Corusschaaktoernooi en zijn veelzijdigheid: fiscaal jurist, schrijver van schaakboeken, vele hobby's als muziek, literatuur, wijnkenner etc.
Toen ik het prachtige tussen eeuwenoude beuken gelegen Gemeentehuis van Bloemendaal betrad stond Lex bij de ingang en hoewel hij mij niet kent, was hij bijna de eerste die zijn hand bewoog om de mijne te schudden, waarop ik hem feliciteerde. Er lag een Telegraaf met een pagina gewijd aan Lex, bovendien een speciale uitgave van de Bloemendaalse Schaakvereniging van wel 64 (!) pagina's. Lex Jongsma is in zijn vermakelijke anekdotes vaak zelf onderdeel van hilariteit, deels door slordigheid als van een verstrooide professor, deels omdat zijn zicht slecht is. Een mooi stukje proza uit De Telegraaf ging ongeveer zo: "tijdens een van de commentaren op Corus had Lex een coltrui met kabelbanen aan, en daar was een koffievlek op ontstaan op borsthoogte. De volgende dag arriveerde Lex weer met dezelfde coltrui op het toernooi, kennelijk was de vlek eruit gewassen want er was geen vlek te zien. Toen Lex zich omdraaide, was dezelfde vlek op zijn rug te zien!"
Lex had net de eerste partij gewonnen van William Lombardy, jeugdwereldkampioen 1957 met 11 uit 11, Lex werd toen 3e! Rob Hartoch, ook van de partij, werd als enige Nederlander ooit, 2e bij het jeugdwereldkampioenschap van 1965. Andere deelnemers: Hans Böhm, Fridrik Olafson, Vlastimil Hort, Eddy Scholl (1970 nederlands kampioen) en Rob Duijn (o.a. NHSB-kampioen).
Na de eerste ronde in het invitatie toernooi werd Lex Jongsma tussen al zijn vrienden door de burgemeester van Bloemendaal geridderd in de orde van Oranje-Nassau voor zijn verdienste als promotor van het schaakspel. Lex was verrast en vereerd. Hij begon zijn woordje met: "laat ik eens onorthodox beginnen....Daar werd eerst op gedronken voor de 2e ronde
Vlastimil Hort heeft met 6 uit 7 het invitatietoernooi gewonnen voor Hans Böhm (5 1/2), Lex Jongsma met 3 uit 7 op de 5e plaats. Kijk maar eens op www.schaakclub.nl voor compleet verslag.
Het open rapidtoernooi werd met 6 1/2 uit 7 gewonnen door Piet Peelen, Thomas Broek uit Egmond werd knap gedeeld 2e met 6 uit 7 (want keurig de hele partij genoteerd, wellicht irritant voor sommigen) samen met Dimitri Reinderman en Pieter Roggeveen (heeft mij opgevolgd als schaakleraar bij de Haarlemse Montessori). Deze laatste heeft met Ad Hendrikse (hoofdredacteur van clubblad de Koninck) het boek voor Lex samengesteld. In de laatste ronde speelde ik tegen Ad (tevens tegenstander in Corus 2006 groep 4, hij promoveerde, ik degradeerde mede door 'Lexiaanse' slordigheid: kwam twee uur te laat bij de laatste ronde, 3 punten is net te weinig). Ik zei tegen hem dat ik voor de winst ging, en dat lukte (4 uit 7): zie partij. Ook speelde ik tegen Gerard Kool (arbiter), ik gebruikte veel tijd in de Orang Oetan (1 b4!?) die ik kreeg voorgeschoteld, na aanleiding van één van Gerard's verhaaltjes vóór de partij dat hij dit speelde tegen grootmeesters toen hij voor Volmac Rotterdam speelde. Ik bereikte niet veel en verloor pardoes ook nog een kwal en gaf op, b4 is toch anders dan het door mij gespeelde b3). In de 4e ronde speelde ik tegen een R.A. Jongsma. Ik stond de hele partij iets beter, op het laatst gewonnen, maar weliswaar spannende stand, ook qua tijd. Er dromden nogal veel mensen om onze tafel heen, waaronder Lex... viel me op. Ik zette hem mat, en sommigen vertelden dat ik een sneller mat gemist had...en ik vond dat niet zo leuk voor mijn tegenstander. Na het lezen van "Lex veertig!" las ik dat een zoon van Lex ook schaakte...geen flauwe notie van gehad!
Na een wijntje (moest ik proeven...) een paar biertjes en nog wat vluggertjes tegen toernooitijger Ben de Leur (telkens had ik een stuk meer, maar op tijd verliezen) ben ik tevreden en voldaan (we kregen worst- en kaasstukjes en een broodje!) naar Leiden afgereisd.
Jammer dat er niet meer Koedijkers te porren zijn voor deelname aan weekendschaaktoernooien. Hopelijk volgende keer? (misschien Harmonie Schaakfestival Groningen 21 - 30 december a.s.!)